دفاتر قانونی حسابداری

دفتر معین

در دفتر معین که از دفاتر قانونی حسابداری غیر رسمی است اجزای هر یک از حساب‌های دفتر کل ثبت می‌شود.

از این دفتر برای صورت سود و زیان و ثبت اطلاعات مرتبط با ترازنامه استفاده می‌شود. از جمله مواردی که می‌توان در این دفتر وارد نمود شامل حساب‌های دریافتنی، پول نقد، موجودی کالا، موارد مرتبط با سرمایه‌گذاری، حساب‌های پرداختنی، موارد سپرده‌ی مشتریان و هزینه‌های تعهدی است.

آیین نامه تحریر دفاتر قانونی و بخشنامه

آیین‌نامه‌ی تحریر دفاتر قانونی و بخشنامه درباره‌ی نوع دفاتر حسابداری اسناد، مدارک و روش‌های نگهداری از آن‌ها، اضهار‌نامه‌های مالیاتی، چگونگی ارائه‌ی دفاتر برای رسیدگی، تشخیص درآمد مشمول مالیات موضوع ماده ۹۵ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم است. این آیین نامه مشتمل بر ده فصل و شامل موارد زیر می‌باشد.

آیین نامه تحریر دفاتر قانونی حسابداری فصل یک تا پنجم

در فصل اول طبق ماده‌ی ۱ این آئین‌نامه، بنابر قانون مالیات‌های مستقیم مصوب سال ۱۳۶۶ و اصلاحیه‌های بعدی آن، برای هریک از اصطلاحات دفتر روزنامه، دفتر کل، دفتر معین، اظهارنامه مالیاتی و … تعریف جامعی ذکر شده است. در فصل دوم صاحبان مشاغل بر طبق معیار‌هایی جهت پرداخت مالیات، گروه بندی شده‌اند.

فصل سوم به اظهار‌نامه‌های مالیاتی و نحوه‌ی ارائه‌ی آن‌ها اختصاص دارد. در این فصل فرم اظهار‌نامه مالیاتی برای صاحبان مشاغل در سه گروه تهیه شده و طبق ضوابطی در اختیار آنان قرار می‌گیرد. به این ترتیب در فصل چهارم مشخصات دفاتر ذکر شده است و در فصل پنجم وظایف مودیان در خصوص نگه‌داری دفاتر، اسناد و مدارک تعیین می‌شود.

آیین نامه تحریر دفاتر قانونی حسابداری فصل ششم تا دهم

در فصل ششم وظایف صاحبان مشاغلی که از صندوق‌های ماشینی استقاده می‌کنند و اصطلاحاً فروش مکانیزه دارند، مشخص می‌شود. فصل هفتم مربوط به صورت‌حساب فروش، چگونگی صدور و نحوه ارائه‌ی آن است. در حالی‌که در فصل هشتم، از ماده‌ی ۹ الی ۱۴ آئین‌نامه تحریر دفاتر قانونی حسابداری به بیان سایر مقررات می‌پردازد.

در فصل نهم در ماده‌ی ۱۵ در مورد ارائه‌ی دفاتر، اسناد و مدارک تعیین تکلیف می‌شود و در فصل دهم به موارد رد دفاتر و تخلف از موارد ذکر شده در چهارچوب آیین‌نامه‌ی تحریر دفاتر قانونی حسابداری اشاره می‌شود.

آموزش تحریر دفاتر قانونی حسابداری

برای تحریر دفاتر قانونی حسابداری باید موارد زیادی را در نظر گرفت که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• خودکاری که انتخاب می‌کنید باید مشکی و پر‌رنگ باشد.
• اگر در هر مرحله اشتباهی رخ داد، کافی است با خودکار قرمز روی اشتباه را خط بکشید و عبارت صحیح را با خودکار مشکی بالای آن بنویسید.
• موارد را باید به‌ترتیب روی سطر‌ها و بدون قلم‌خوردگی درج کنید. در آخرین سطر هر رویداد مالی شماره‌ی سند حسابداری مربوطه را نیز باید بنویسید.
• در اولین سطر هر صفحه باید توضیح مرتبط با صفحه‌ی قبل را بنویسید و در آخرین سطر آن صفحه نیز باید توضیحی درباره‌ی صفحه‌ی بعد را نقل کنید.
• شماره‌ی سند رویداد مالی مورد نظر خود را در ستون شماره‌ی سند حسابداری ثبت کنید.
• زمان (شامل روز، ماه و سال) رویداد مالی را در ستون تاریخ بنویسید.
• در ستون شرح نام حساب رویداد مالی مرتبط با حساب‌های بدهکار یا بستانکار را ذکر کنید. در این مرحله می‌توانید شرح مختصری درباره‌ی رویداد را در سطر بعدی اضافه نمایید.
• مبلغ مربوط به هر صفحه را در ستون عطف شماره صفحه دفتر کل درج کنید.
• در مرحله‌ی بعد مبالغی که در ستون بدهکار یا بستانکار درج شده بود را به ستون بدهکاری یا بستانکاری دفتر روزنامه منقل کنید.
• شماره‌ی صفحه‌ی مرتبط با دفتر روزنامه که در مرحله‌ی قبل توضیح دادیم را در قسمت بالای سند حسابداری ثبت کنید.
• بعد از ثبت هر سندی، اسناد حسابداری بعدی را باید به‌ترتیب شماره در دفاتر روزنامه ثبت کنید.