بخش قابل توجهی از افراد با مالیات سر و کار داشته و لازم است نسبت به قوانین آن آگاه بوده تا مشمول جریمههای سازمان مالیات نشوند. مالیات تکلیفی (Withholding taxes) یکی از انواع مالیاتهای رایج است که پرداخت آن بر شخص یا سازمانی بهجز شخص مشمول مالیات تکلیف شده است.
در این نوشته قصد داریم به معرفی مالیات تکلیفی پرداخته و موارد آن را نام ببریم.
مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی به مالیاتی گفته میشود که پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی برعهدهی شخص مشمول مالیات نبوده و شخص حقوقی یا حقیقی دیگری باید مالیات مورد نظر را بپردازد. بهعبارتدیگر، مالیات تکلیفی به نوعی از مالیات گفته میشود که وظیفهی پرداخت آن برعهدهی شخصی که باید مالیات بدهد نیست.
برای مثال، کارکنان سازمانها و بخشی از کارگران مشمول مالیات هستند بااینحال بهطور مستقیم درگیر مسائل مالیاتی خود نبوده و پرداخت آن به سازمان دارایی توسط کارفرما انجام میشود.
مالیات تکلیفی چه مواردی را شامل میشود؟
مالیات تکلیفی زیرمجموعههای متعددی را شامل میشود که هرکدام دارای قوانین و ضوابط مختص خود است. در این قسمت مهمترین مالیاتهای تکلیفی را با ذکر توضیحات نام میبریم.
مالیات مضاربه
مالیات حقالوکاله
مالیات تکلیفی نقل و انتقال سهام
مالیات پیمانکاری
مالیات اجارهی ملک
نوع دیگری از مالیات تکلیفی است که جزء مالیاتهای مستقیم به شمار میرود. مالیات اجارهی ملک دارای تبصره است و شامل همهی املاک نمیشود. بهطورکلی نحوهی پرداخت مالیات ملک به دو صورت متفاوت انجام میشود و حتی شیوهی محاسبهی میزان آن نیز یکسان نیست.
- مستأجر شخص حقیقی است: چنانچه مالک، ملک را در اختیار یک شخص حقیقی قرار دهد، در این حالت مسئولیت پرداخت مالیات کاملاً برعهدهی مالک بوده و هیچ مسئولیتی متوجه مستأجر نخواهد بود.
- مستأجر شخص حقوقی است: اگر ملک به یک شخص حقوقی اجاره داده شده باشد، مسئولیت پرداخت مالیات سالیانهی آن کاملاً برعهدهی مستأجر بوده و مالک نقشی در پرداخت مالیات ملک خود نخواهد داشت؛ تا زمانی که قرارداد اجاره به قوت خود باقی بماند.
بنابراین نتیجه میگیریم صرفاً در صورتی مالیات تکلیفی شامل یک ملک میشود که مالک آن را در اختیار یک شخصیت حقوقی قرار داده باشد و نه حقیقی. چنانچه شما مالک ملکی هستید و آن را در اختیار شخص حقیقی قرار دادهاید، پرداخت مالیات سالانهی آن برعهدهی خودتان خواهد بود و مستأجر وظیفهای در این زمینه ندارد.
مالیات مضاربه
اگر با وامهای بانکی سروکار داشتهاید حتماً با عبارت مالیات مضاربه آشنا هستید. البته مضاربه محدود به تسهیلات بانکی نیست.
هر رابطهی دوطرفهی تجاری که طرف اول مسئولیت تأمین سرمایهی لازم و طرف دوم مسئولیت انجام امور اقتصادی و کسب سود را برعهده داشته باشد، مضاربه نامیده میشود. در نهایت و پس از کسب سود، طبق توافقی که در قرارداد قید شده، سود بهدستآمده بین سرمایهگذار و مجری تقسیم میشود.
در قراردادهای مضاربه، فرد (حقیقی یا حقوقی) که مسئولیت انجام عملیات اقتصادی و کسب سود را برعهده دارد، طرف اول و فردی که تأمین سرمایه را انجام داده طرف دوم مینامیم. مالیات تکلیفی قراردادهای مضاربه برعهدهی طرف اول قرارداد است؛ یعنی شخصی که سرمایه را دریافت کرده و به امور تجاری مشغول شده است.
روال کار نیز به این صورت است که طرف اول هنگام تقسیم سود باید مالیات طرف دوم را تعیین کرده و از سود پرداختی به او کسر کند. سپس مالیات خود و مالیات کسر شده از طرف دوم را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهد.
مالیات حقالوکاله
همان گونه که از نام این مالیات پیداست، مربوط به مسائل وکالت است. مالیات حقالوکاله نیز مانند مالیات اجارهی ملک به دو شیوه پرداخت میشود.
- قرارداد وکالت با شخص حقیقی: زمانی که یک وکیل با موکل حقیقی خود بر سر انجام یک پروندهی وکالتی به توافق رسیده و اقدام به عقد قرارداد میکنند، وکیل موظف است بخش معینی از مبلغ قرارداد که متعلق به خود وکیل هست را به سازمان دارایی بپردازد.
- قرارداد وکالت با شخص حقوقی: چنانچه طرف دوم قرارداد وکالت، شخص حقوقی باشد، شرکت یا مؤسسه موظف است قبل از پرداخت حق وکالت به وکیل، درصدی که از قبل تعیین شده را کسر کرده و به سازمان مالیات بپردازد.
مالیات تکلیفی نقلوانتقال سهام
اگر تجربهی فعالیت در بازار بورس را داشته باشید، میدانید که هنگام خرید سهام به میزان 1 درصد از مبلغ کل خرید بابت کارمزد کسر میشود. این 1 درصد شامل کارمزد کارگزار بورس و مالیات خریدار سهام است. از این یک درصد کارمزد، نیم درصد آن توسط کارگزار شما بابت مالیات نقلوانتقال سهام کسر و مستقیماً به حساب سازمان امور مالیاتی واریز میشود.
بنابراین سهامداران بازار بورس اوراق بهادار و بورس کالا لازم نیست هیچگونه دغدغهای راجعبه نحوهی پرداخت مالیات سهام خود داشته باشند. مالیات نقلوانتقال سهام از نوع تکلیفی بوده و پرداخت آن برعهدهی کارگزاران رسمی سازمان بورس است.
مالیات پیمانکاری
قراردادهای پیمانکاری نیز مشمول مالیات بوده و مالیات آن باید توسط یک طرف قرارداد پرداخت شود. این قرارداد ما بین کارفرما و پیمانکار عقد میشود که پیمانکار موظف است در قبال دستمزدی که دریافت میکند، خدماتی را به کارفرما ارائه دهد.
باتوجهبه اینکه پرداخت مبلغ قرارداد برعهدهی کارفرماست، کارفرما باید قبل از پرداخت حقالزحمهی پیمانکار، مالیات را از آن کسر کرده و به سازمان دارایی تحویل دهد.
نحوهی پرداخت مالیات تکلیفی
برخلاف مالیاتهای غیر تکلیفی که بهصورت سالیانه از اشخاص و مشاغل دریافت میشود، مالیات تکلیفی نهایتاً تا یک ماه پس از عقد قرارداد باید واریز شود در غیر این صورت مشمول جریمه خواهد شد.
جمعبندی
همانطور که در مقالهی انواع مالیات به بررسی انواع مختلف آن پرداختیم در اینجا نیز توضیح کاملی از مالیات تکلیفی ارائه دادیم. مالیات تکلیفی به انواعی از مالیات گفته میشود که شخص مشمول مالیات وظیفهای در قبال پرداخت آن نداشته و طرف دوم یا کارفرما این نقش را برعهده میگیرد. در این حالت، طرف دوم یا کارفرما، مالیات تعیین شده را از دستمزد طرف اول که شامل کارکنان، کارگران و پیمانکاران میشود کسر کرده و نهایتاً تا یک ماه پس از عقد قرارداد به سازمان امور مالیاتی تحویل میدهد.
مالیات اجارهی ملک، مالیات حقوق و دستمزد، مالیات پیمانکاری، مالیات مضاربه، مالیات حقالوکاله و مالیات نقل و انتقال سهام از مهمترین مالیاتهای تکلیفی در کشور به شمار میرود.
مقالات مرتبط:
درباه ما:
شرکت دانش بنیان برهان سیستم پاسارگاد فعالیت خود را از سال ۱۳۸۸ با عرضه نرم افزاری مالی و مدیریتی آغاز کرد. هسته اصلی برهان گروهی از کارشناسان حوزه مالی و نرم افزاری است که حاصل تجارب خود در شرکت ها و پروژه های متفاوت را در برهان گرد آوردند.
این شرکت دارای رتبه 1 از شورای عالی انفورماتیک، مجوز فعالیت از سازمان نظام صنفی رایانه ای استان تهران و دارای گواهینامه ISO 9001:2015 میباشد.
محصولات برهان
لینک های مفید
تماس با ما
خیابان ملاصدرا، خیابان شیرازی شمالی، بن بست کاج، پلاک 8، ساختمان برهان سیستم پاسارگاد
ساعت کاری شرکت:
شنبه الی چهارشنبه : 17:20 – 8:30
پنجشنبه : 13:30- 8:30
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.