یکی از مزایا و حقوق اجباری و بسیار پراهمیتی که کارفرما از لحاظ قانونی در هر حالت موظف به پرداخت آن است، حق سنوات یا همان سنوات پایان خدمات به شمار میرود. این برابر با مبلغی است که فرد باید هنگام فراغت از کار به دلیل بازنشستگی، از کار افتادگی، فوت، استعفا و همچنین در پایان سال کاری دریافت کند. در حقیقت قوانین وزارت کار تنها مربوط به پرداخت حقوق پایه نیستند و برای اینکه حقوق بگیرانِ زیر نظر این سازمان، از حمایت بهتری برخوردار شوند، یکسری تسهیلات نیز برای آنها در نظر گرفته شده است که از جمله آنها میتوان به همین حق سنوات اشاره کرد.
با وجود آنکه سنوات پایان خدمت یکی از حقوق اساسی شاغلین زیر نظر وزارت کار محسوب میشوند، بسیاری ممکن است از وجود آن بیخبر باشند یا قوانین، شرایط یا نحوه محاسبه آن را نشناسند. در ادامه این مقاله تمامی نکات و موارد پراهمیت را در این خصوص بررسی خواهیم کرد و به توضیح قوانین و قواعد آن خواهیم پرداخت. پس تا انتها همراه ما بمانید.
حق سنوات دقیقاً چیست؟
مبلغی که به عنوان سنوات به شاغلین زیر نظر وزارت کار پرداخت میشود شامل هزینههای زندگی فرد مثل حق مسکن، هزینههای مربوط به اولاد و خوار و بار است. بیشتر شرکتها این مبلغ را هنگام پایان سال به کارمندان خود میپردازند. با این حال برخی شرکتها نیز در هنگام بازنشستگی یا قطع همکاری اقدام به پرداخت حق سنوات کارکنانشان میکنند.
زمان پرداخت حق سنوات
کارفرمایان میتوانند میزان سنوات را به صورت ماهانه پرداخت کنند. با این حال اکثر آنان ترجیح میدهند این مبلغ را به شکل سالیانه یا در زمان پایان مهلت قرارداد خود به پرسنل بپردازند. در واقع اگر سنوات پرسنل به صورت سالانه هم پرداخت نشود، در هنگام ترک کار یا اتمام زمان قرارداد، کارفرما موظف است کل حق سنوات را به صورت یکجا به پرسنل خود بپردازد.
شرایطی که در آنها میتوانیم بگوییم قرارداد همکاری اتمام یافته است شامل موارد زیر هستند:
- بازنشستگی
- از کار افتادگی
- استعفا
- اخراج
- فوت
- پایان زمان قرارداد همکاری
قانون وزارت کار درباره حق سنوات
براساس طرح پرداخت سنوات، این مبلغ به کارگران و کارمندانی که به صورت رسمی و غیررسمی مشغول به کار باشند تعلق میگیرد. همچنین میزان حق سنوات معادل یک ماه آخرین مزد ثابت دریافتی فرد در هر سال است.
براساس قانون وزارت کار سنوات به چه افرادی تعلق نمیگیرد؟
همانطور که پیشتر هم به آن اشاره شد حق سنوات یکی از مزایای اجباری است که کارفرما باید آن را بپردازد. در واقع حتی اگر فردی در مدت زمانی کمتر از یک سال شروع به کار کرده باشد هم سنوات به نسبت کارکرد به او تعلق خواهد گرفت.
همچنین برخی میگویند این حق شامل افرادی که از کار خود استعفا دادهاند نمیشود که این ادعا هم غلط بوده و پایه و اساسی ندارد! در این خصوص برخی از کارفرمایان حتی در بندی در قرارداد قید میکنند که کارگر از عدم دریافت حق سنوات خود رضایت دارد که این موضوع هم به هیچ عنوان قانونی نیست و در هر صورت کارفرما موظف به پرداخت سنوات به کارکنان خود است.
محاسبه سنوات سال 1401
طبق فرمول وزارت کار برای محاسبه سنوات سال 1401 باید حقوق پایه فرد را در تعداد روزهای کاری وی در طول سال ضرب کرد. سپس عدد به دست آمده را بر 365 روز یا همان تعداد روزهای سال 1401 تقسیم کرده و عدد نهایی را به دست آورد. این عدد در واقع همان میزان حق سنوات پایان خدمت فرد در سال 1401 است. همچنین در صورتی که فرد از سالهای قبلی هم مبلغی تحت عنوان سنوات ذخیره داشته و حق خود را به صورت کامل دریافت نکرده باشد باید مبلغ سنوات سالهای قبل او نیز محاسبه شده و به عدد فعلی افزوده شود.
پس فرمول وزارت کار برای محاسبه سنوات سال 1401 به شکل زیر است:
سنوات= (تعداد روزهای کاری فرد در طی سال×حقوق پایه) ÷ تعداد روزهای سال (365 روز)
پایه سنوات چیست؟
پایه سنوات با حق سنوات تفاوتهایی دارد. این مبلغ به صورت ماهیانه یا در پایان سال به کارکنان تعلق میگیرد و نوعی مزایای جانبی محسوب میشود. در واقع پایه سنوات مربوط به کارگاههایی است که طرح طبقهبندی مشاغل را اجرایی میکنند. در این کارگاهها به حقوق پایه هر فردی با توجه به موقعیت، جایگاه شغلی و عملکردش مبلغی تحت عنوان پایه سنوات در پایان هر ماه اضافه میشود. این مبلغ در حقیقت یک نوع طرح حمایتی برای پایه حقوق محسوب شده و تا حدودی به جبران حداقل دستمزد وضعشده از سوی وزارت کار کمک میکند.
یکی از شروط مهم و اساسی در رابطه با اجرایی کردن پایه سنوات بحث طبقهبندی مشاغل در آن واحد است. اجرایی کردن طرح طبقهبندی مشاغل هم در سازمانهایی امکانپذیر است که بیش از 50 نفر پرسنل دارند.
همچنین از دیگر تفاوتهای حق سنوات و پایه سنوات زمان پرداخت آن است. اگرچه کارفرما میتواند پایه سنوات را به صورت هر چند ماه یکبار یا حتی سالی یکبار هم پرداخت کند، اما عرف پرداخت آن به صورت ماهیانه است.
در پرداخت حق سنوات تفاوتی بین شاغلین با قرارداد رسمی و غیر رسمی وجود ندارد و این مبلغ به تمامی شاغلان رسمی و غیررسمی، تمام وقت و پاره وقت تعلق میگیرد.
تفاوت پایه سنوات و حق سنوات
حق سنوات به تمامی کارگرانی داده میشود که در یک مجموعه سابقه کار داشته باشند. اگر این سابقه کاری برابر با یک سال باشد این مبلغ معادل با یک سال و اگر کمتر از آن باشد هم معادل همان دوره زمانی به فرد حق سنوات پرداخته خواهد شد. (محاسبه براساس فرمولهای درج شده در مطلب)
از سوی دیگر پایه سنوات مخصوص افرادی است که در واحدهایی با اجرای طرح طبقهبندی کار میکنند. در این افراد پایه سنوات به حقوق پایه فرد اضافه میشود.
نحوه محاسبه پایه سنوات سال 1401 بر اساس فرمول وزارت کار
با توجه به قانون وزارت کار، در صورتی که فرد یک سال سابقه کار داشته باشد مبلغ پایه سنوات براساس جدول تعیین شده و به صورت ماهیانه محاسبه میشود. درخصوص افرادی که بیش از یک سال سابقه کار دارند هم با توجه به درصدهای اعلام شده توسط شورای عالی کار، تطبیق مبلغ پرداختی انجام خواهد شد. اگر سابقه کاری فرد شاغل بیشتر از یک سال باشد، برای محاسبه پایه سنوات باید تعداد روزهای کاری ماه را در حقوق پایه تعیینشده از سوی وزارت کار ضرب کرد.
براساس این فرمول:
حقوق پایه ماهیانه در سال دوم= حقوق پایه ماهیانه اعلام شده در سال جاری+ (تعداد روزهای کاری ماه× 70000)
حق سنوات و مالیات
بسیاری ممکن است سوال داشته باشند که «آیا حق سنوات مشمول مالیات میشود یا خیر؟». در پاسخ به این سوال باید گفت که طبق قانون وزارت کار مالیات از جمله کسورات حقوق محسوب میشود. در نتیجه اگر میزان سنوات در آخر قرارداد پرداخت شده و تسویه حساب به صورت کامل انجام پذیرد، مالیاتی به حق سنوات تعلق نخواهد گرفت؛ اما اگر فرد بعد از دریافت حق سنوات همچنان در مجموعه به کار خود ادامه دهد، مالیات از مبلغ پرداختی به او، کم خواهد شد.
در صورت عدم پرداخت حق سنوات چه باید کرد؟
اگر کارفرمای شما از پرداخت حق سنوات سر باز بزند در واقع دچار تخلف شده و میتوانید از او به اداره کار شکایت کنید. در این صورت کارفرما مجبور خواهد شد تا تمام میزان طلب کارگران خود از حق سنوات را به آنها بپردازد.
حرف آخر
کارگران چه در ایران و چه در خارج از کشور همواره با برخی مشکلات اقتصادی مواجه هستند. در این مطلب تلاش کردهایم تا به برخی از سوالات پرتکرار این قشر پاسخ دهیم. به عنوان مثال به بررسی کامل آنکه حق سنوات چیست، چطور محاسبه میشود، چه قوانین و شرایطی دارد و به چه افرادی تعلق میگیرد پرداختهایم. همچنین در خصوص پایه سنوات و تفاوتهای آن با حق سنوات صحبت کرده و روش محاسبه پایه سنوات را نیز مورد بررسی قرار دادهایم.
مقالههای مرتبط
درباه ما:
شرکت دانش بنیان برهان سیستم پاسارگاد فعالیت خود را از سال ۱۳۸۸ با عرضه نرم افزاری مالی و مدیریتی آغاز کرد. هسته اصلی برهان گروهی از کارشناسان حوزه مالی و نرم افزاری است که حاصل تجارب خود در شرکت ها و پروژه های متفاوت را در برهان گرد آوردند.
این شرکت دارای رتبه 1 از شورای عالی انفورماتیک، مجوز فعالیت از سازمان نظام صنفی رایانه ای استان تهران و دارای گواهینامه ISO 9001:2015 میباشد.
محصولات برهان
لینک های مفید
تماس با ما
خیابان ملاصدرا، خیابان شیرازی شمالی، بن بست کاج، پلاک 8، ساختمان برهان سیستم پاسارگاد
ساعت کاری شرکت:
شنبه الی چهارشنبه : 17:20 – 8:30
پنجشنبه : 13:30- 8:30
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.