انواع مرخصی در قانون کار

مرخصی حج در قانون کار

یکی دیگر از انواع مرخصی در قانون کار مرخصی حج است که قبل از این در قوانین مرخصی استحقاقی به آن اشاره شد. همانطور که گفته شد طبق قانون کار هر فرد شاغل حق دارد برای انجام فریضه حج در صورتی که 30 روز مرخصی ذخیره داشته باشد از آن به عنوان مرخصی استحقاقی که شامل دریافت حقوق نیز می‌شود استفاده کند.

مرخصی ساعتی چیست؟

کارمندان و کارگران مجازند تا در صورت ضرورت برای انجام امور شخصی بین ساعات کاری روزانه از کارفرمای خود مرخصی ساعتی دریافت کنند. تعداد ساعاتی که هر فرد در ماه مجاز به دریافت مرخصی ساعتی است معادل 16 ساعت کاری می‌باشد و در انتهای ماه به ازای هر 8 ساعت یک روز از مرخصی استحقاقی وی کسر خواهد شد. بهتر است این طور بیان کنیم که مرخصی ساعتی افراد جز مرخصی استحقاقی آنها محسوب می‌گردد.

مرخصی زایمان چند روز است؟

مرخصی زایمان یکی دیگر از انواع مرخصی در قانون کار است. زایمان یکی از مراحل طبیعی است که در طول دوران زندگی هر زنی ممکن است وجود داشته باشد. زنان شاغل در این دوران تا زمانی که دوره نقاهت آنها طی نوشد نمی‌توانند به محل کار خود بازگردند. به همین دلیل در قانون شرایطی فراهم آمده که هیچ زنی به دلیل امر مقدس مادر شدن از شغل و وظایف اجتماعی خود بازنماند.

به همین دلیل در قانون کار مدت زمانی مشخص شده است تا زنان بتوانند با دریافت حقوق خود، از دوره نقاهت بارداری خود عبور کرده و به کار خود بازگردند.

مرخصی زایمان 6 ماه بود که طبق تبصره 2 ماده واحده قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده به 9 ماه افزایش یافت. اما در حال حاضر تنها برخی از نهادهای دولتی آن را اجرا می‌کنند. اکثر شرکت‌های خصوصی مرخصی زایمان را 6 ماه در نظر می‌گیرند. در صورت موافقت کارفرما زن باردار شاغل می‌تواند مدت زمان مرخصی زایمان خود را از یک ماه قبل از زایمان شروع کند.

طی این 6 یا 9 ماه حقوق زنان از سمت ادراه تامین اجتماعی پرداخت می‌شود. در طول این مدت عیدی و پاداش به زنان باردار شاغل تعلق خواهد گرفت. لازم به ذکر است که مدت مرخصی زایمان جز سابقه کار افراد لحاظ می‌شود.

مرخصی پاس شیر چیست؟

ماده 6 قانون ترویج تغذیه نوزاد با شیر مادر به مادران شاغل این اجازه را می‌دهد که تا دو سالگی نوزاد، مادر حق استفاده از روزانه یک ساعت مرخصی را دارد تا به فرزند نوزاد خود شیر دهد. مرخصی پاس شیر مادران در ابتدا و انتهای ساعات کاری در نظر گرفته می‌شود. به این معنا که مادران می‌توانند یک ساعت دیرتر در محل کار حضور یابند یا یک ساعت زودتر از محل کار خود خارج شوند.

این زمان برای مادرانی که دارای فرزندان دو یا چند قلو به دو ساعت افزایش داده شده است.

مرخصی بدون حقوق

همانطور که گفته شده یکی از انواع مرخصی در قانون کار مرخصی بدون احتساب حقوق است. اگر به هر دلیلی فرد شاغل نتواند تا در محل کار خود حاضر شود و این دلیل قواعد بالا را پوشش ندهد، می‌تواند بدون دریافت حقوق رضایت کارفرمای خود را جلب کند تا با حفظ موقعیت شغلی به مدت حداکثر دو سال به کار خود بازگردد.

از جمله دلایلی که افراد ممکن است برای داشتن مرخصی بدون حقوق به کارفرما درخواست دهند می‌توان به: تغییر شغل و نیاز به طی کردن دوره آزمایشی، مسائل و مشکلات خانوداگی، اشتغال به تحصیل، سفر طولانی مدت و… اشاره کرد.

در صورتی که دلیل درخواست مرخصی بدون حقوق مرخصی تحصیلی باشد این مدت تا 4 سال قابل افزایش است.

سخن پایانی در مورد انواع مرخصی

بهتر است که با آگاهی کامل از قوانین حاکم از حقوق خود آگاه باشیم تا نه نسبت به حقوق دیگران تعرضی داشته باشیم و نه از حقوق خود کوتاهی کنیم. هر کشور و حتی هر کسب‌وکاری سیاست خاصی برای انواع مرخصی در قانون کار خود نظر گرفته است. در این مقاله با انواع مرخصی در قانون کار و نحوه محاسبه آنها در ایران آشنا شدیم.

به هر حال کارفرمایان عزیز باید توجه داشته باشند در نظر گرفتن مرخصی امری تشویقی برای کارکنان‎شان است و آنها پس از طی مرخصی می‌توانند با روحیه بهتری به انجام شغل در دست‌شان بپردازند. با درک شرایط و در نظر گرفتن حقوق کارکنان می‌توانیم بازدهی بالاتری را در کارهای افراد شاغل شاهد باشیم.