بررسی عوامل موثر بر تصمیم گیری در سرمایه گذاری بورس
در این مقاله می خواهیم به بررسی عوامل موثر بر تصمیم گیری در سرمایه گذاری بورس بپردازیم؛ بازار بورس، بازار سرمایه، بازار مالی و بازارمانی پولی تعاریف و ویژگی‌هایی دارند که گاهی در دل یکدیگر مستتر و گاهی تعرفه‌های جداگانه‌ای برای هریک می‌توان قائل شد.
نقطه عطف همه آن‌ها این است که، همگی مبتنی بر تجارت بوده و در یک تعریف کلی می‌توان همگی را یک بازار مالی دانست چرا که داد و ستد در دل همه این بازارها ولو تجارت سهام و اوراق و انواع فلزات و غیره نیز انجام می‌شود .
بازار سرمایه را به نام بازار بورس اوراق بهادار نیز می‌شناسند. بازاری برای تجارت و خرید و فروش انواع اوراق قرضه و سهام؛ درواقع بازار سرمایه تونل ارتباطی است که زنجیره ارزشمند سرمایه‌گذاران کوچک و بزرگ اعم از حقیقی و حقوقی را از یک‌سو و سرمایه پذیران که همان شرکت‌های بورسی هستند را از سوی دیگر ایجاد و مدیریت می‌کنند.
پس می‌توان بدین صورت گفت که بازار سرمایه در واقع از طریق رویه‌ها ، تعرفه‌ها ، قوانین و شفاف‌سازی قیمت‌ها به نوعی تسهیل کننده ی فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی است. منظور از ابزارهای مالی ، اسناد خزانه، اوراق تجاری و گواهی سپرده هست و شناخته شده‌ترین ارزشمند ترین و شاخص ترین ابزار مالی در بازار سرمایه ، سهام یا همان اوراق مالکیت است و اگرچه اهمیت و ارزش اوراق قرضه یا مشارکت را نمی‌توان کمتر از سهام دانست. توجه داشته باشید که مشخصه این بازار مدت دار بودن اوراق است که معمولاً بازه زمانی یک ساله دارد.
بازار بورس فضایی کاملاً رقابتی است؛ در فضای رقابتی عدالت رفتاری بازار سرمایه حرف اول را میزند. منظور از عدالت رفتاری بازار، همان به اشتراک گذاشتن عادلانه خدمات به مشترکین ، ذینفعان و سرمایه‌گذاران است که بتوانند مبتنی بر شناسایی و مؤلفه‌های مهم و تأثیرگذار بر مدل‌های ذهنی در تصمیم سازی و تصمیم گیری سرمایه گذاران راه مشارکت برد-برد را فراهم کند.
رفتار سرمایه گذار در تصمیم‌گیری عاقلانه و نه احساسی بر پایه چهار اصل مرسوم است :
- اعتبار سنجی اطلاعات دریافتی
- قدرت تحلیل دادها
- ستاده های مالی : که به رفتار تحلیل گری و همچنین رویکردهای جستجوگرانه و همچنین شناخت انحراف‌های تصمیم‌گیری است که همگی در کنار هم ترمینولوژی رفتار سرمایه‌گذاری را موجب می‌شود.
بورس بازان چه کسانی هستند ؟
با چه سطح دانش و اطلاعاتی ، با چه میزان سرمایه ؟
این روزها شاهد خیل عظیمی از مردم علاقه‌مند به بازار بورس هستیم که تصمیم گیری در سرمایه گذاری را مبنا خود قرار داده اند؛ مردمی که فارغ از جنسیت و سطح سواد و دانش و تخصص کافی و تنها بر تحلیل‌های شخصی و یا تبعیت از توده علاقه مندان، تصمیم به تجارت در بازار سرمایه می‌کنند.
تصمیمی کاملاً شخصی و مبتنی بر دانسته‌ها و ندانسته‌های خود. هدف تمام بورس بازان سرمایه‌گذاری است به این معنی که برای به دست آوردن منافع آتی امروز پول خود را هزینه می‌کنند.
باید توجه داشت که بازار سرمایه بازار مبتنی بر ریسک است در واقع خرید و فروش سهام ریسک برنده شدن یا بازنده شدن را دارد . اینجاست که تصمیم‌گیری عقلایی اهمیت خودش را نشان می‌دهد.
تصمیم‌گیری فرآیند مشخصی دارد نکته مهم این است که عوامل تأثیرگذار بر تصمیم‌گیری بر روی تمامی مراحل فرآیند تصمیم‌گیری اثر گذار است . پس آنچه که ما را در جهت تصمیم گیری عقلانی پیش می راند شناسایی و اولویت بندی این مؤلفه های اثر گذار است.
شناخت رویکرد و رفتار سرمایه گذاری
بدیهی است از منظر هر سرمایه‌گذار، عقلانی‌ترین تصمیم گیری در سرمایه گذاری آن است که منتج به منفعت بیشتر و هزینه کمتر گردد و البته همه سرمایه گذاران معتقد هستند که در این خصوص عاقلانه‌ترین تصمیم را خواهند گرفت.
در رویکرد سرمایه‌گذاری ما شاهد تعارضات رفتاری هستیم تعارضاتی که ریشه در روانشناختی سرمایه‌گذاران ، میزان ریسک پذیری آن‌ها و قدرت تحلیل های غیر هیجانی ایشان دارد و البته نکته مهم اینکه در بازار سرمایه اغلب تصمیمات سرمایه‌گذاران بر مبنای سعی و خطا و مبتنی بر تجربه است .
سندروم توده یا انبوه خلق در تصمیم گیری در سرمایه گذاری
این مفهوم درواقع تبعیت و پیروی جمعی از خیل متقاضیان خریدوفروش در بازار سرمایه است این عارضه منجر به اخذ تصمیمات تقلید وار و گروهی می شود که یکی از عارضه‌های جدی در انحراف از اخذ تصمیم عقلانی است .
آیا مدل پیشنهادی برای تصمیم گیری در سرمایه گذاری در بورس وجود دارد؟
در ابتدا بهتر است از خود بپرسیم تصمیم‌گیری چگونه فرآیندی است ؟ تصمیم‌گیری درواقع فرآیند انتخاب بین گزینه‌هاست که می‌تواند محدود و یا حتی نامحدود باشد. شاید تعریف دقیق‌تر این باشد که تصمیم‌گیری فرآیندی است جهت یافتن راه‌حل درواقع تصمیم‌گیری نوعی حل مسئله است که البته از یکسری فعالیت تشکیل‌شده است.
فعالیت‌های که ماهیت گزینشی دارد. باید به این نکته مهم نیز توجه کرد که فرایند تصمیم‌گیری دارای سبک‌های متفاوتی است که از مدل‌های ذهنی و تفسیری افراد نشاءت گرفته است . به همین دلیل است که هر فرد برای تصمیمی که گرفته است دلایل قابل قبول خودش را دارد که قابل‌درک نیز هست .
بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران بر این باورند که تصمیم‌گیری ذاتاً عقلایی است و افراد عاقلانه بهترین انتخاب را بین گزینه‌ها خواهند داشت. در دیدگاهی دیگر بحث تحلیل‌های کیفی و تجربی‌ات شهودی مطرح می‌شود.
تصمیم‌گیری‌هایی که بعضاً ابتکاری است. ریشه‌های تصمیم‌گیری از چهار بعد قابل‌بحث است اول بعد فرهنگی و زیرساختی است که سبک و سیاق طبقه اجتماعی را شامل می‌شود.
دوم زیرساخت‌های اجتماعی است که نقش خانواده، مقام بزرگ‌تر و از این قبیل را مفهوم می‌بخشد. بعد سوم شخصی است که شامل سن افراد ، تحصیلات و شغل و درآمد و …. بعد چهارم نیز بعد روانشناختی است که انگیزه‌ها ، ادراکات ، یادگیری‌ها ، باورها و گرایش‌ها را مؤلفه‌های اصلی روانشناختی در تصمیم‌گیری معرفی می‌کند.
نگاهی بر فرآیند تصمیم‌گیری اثر مک دانیل
یک الگوی طبقه‌بندی‌شده بر مبنای رفتار مصرف‌کننده
فرآیند با شناخت نیاز شروع می‌شود. توجه داشته باشید که نیاز حد فاصل میان شرایط موجود و شرایط مطلوب است . چیزی باید اتفاق می‌افتاده که نیفتاده است و این احساس نیاز را در آدمی نمایان می‌کند.
به محض آنکه احساس نیاز خودش را نشان داد فرد به محرک‌های درونی و بیرونی به‌منظور پاسخ به نیاز واکنش نشان خواهد داد.
سپس به جستجوی اطلاعات خواهد پرداخت. اطلاعاتی که اتفاقاً در بازار سرمایه هم از جنس معتبر آن و هم از جنس غیر معتبر آن به‌وفور یافت می‌شود و درست یا غلط بودن آن نیاز به بررسی دقیق دارد که گاهی از حوصله افراد خارج است.
حالا نوبت به انتخاب‌ها می‌رسد ارزیابی گزینه‌ها که نیاز به آگاهی جامعی دارد. ارزیابی گزینه‌ها مبتنی بر شناخت دقیق فرصت‌ها و تهدیدات است که آن‌هم خود از لابه‌لای جستجوی اطلاعات به دست می‌آید. دو مرحله آخر همانی است که عواقب سرمایه‌گذار در بازار سرمایه و بورس را رقم میزند .
تصمیم‌گیری و رفتار پس از خرید . پس‌ازآنکه سرمایه‌گذار تصمیم نهایی خود را گرفت و سهمی را خرید و یا کلاً از معامله منصرف شد به شکل ناخودآگاه شروع به بررسی وضعیت می‌کند با ببیند آیا تصمیمی که گرفته است درست و عقلانی بوده یا خیر . رفتار پس از خرید مبین رضایت یا عدم رضایت فرد تصمیم گیر است .
نتیجه‌گیری تصمیم گیری در سرمایه گذاری :
بازار بورس یا همان بازار سرمایه فضای است دارای شفافیت مالی ولی ریسک محور چراکه عوامل مهم دیگری غیر از مسائل مالی در نوسانات این بازار دخیل هستند .
لذا فرآیند تصمیم‌گیری عاقلانه را سخت و پیچیده می‌کند آنچه در اخذ یک تصمیم عقلانی در بازار سرمایه بیشترین اهمیت را دارد جستجوی اطلاعات و اطمینان از صحت و درستی آن به‌عنوان رکن اصلی تصمیم‌گیری در بازار سرمایه است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.