امروزه هوش مصنوعی در تمام زندگی ما دیده میشود؛ از جستجو در اینترنت، کار با گوشیهای هوشمند تا شبکههای اجتماعی، همه توسط هوش مصنوعی اداره میشوند. این مسئله بهاندازهای عادی شده است که ما متوجه آن نمیشویم!
تعریف هوش مصنوعی
دانشمندان از تعاریف زیر برای هوش مصنوعی استفاده میکنند:
تاریخچه هوش مصنوعی
تکنولوژی هوش مصنوعی بسیار قدیمیتر از آن چیزی است که شما فکر میکنید و اصطلاح «AI» برای دانشمندان و محققان این رشته اصلاً تازه و جدید نیست. اصطلاح هوش مصنوعی، برای اولین بار در سال 1956 توسط دانشمندی به نام ماروین مینسکی در کالج دارتموث پایهگذاری و ابداع شد.
همچنین اساطیر یونان باستان برای اولینبار چیزی شبیه به هوش مصنوعی و رباتهای هوشمند را درک کردند. ارسطو قیاس و کاربرد استدلال قیاسی را به وجود آورد، این مسئله نقطه عطفی برای بشریت در درک بیشتر هوش و ذهن پیچیده خود بود.
با وجود ریشههای طولانی، قدمت و تاریخ بسیار قدیمی، کاربرد هوش مصنوعی و مفاهیم آن که امروزه میشناسیم، کمتر از یک قرن است که به وجود آمده است.
هوش مصنوعی چگونه کار میکند؟
هوش مصنوعی بهوسیله یادگیری ماشینی و عمیق، مطالب را یاد میگیرد و هوشمند میشود. در زیر با یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق آشنا میشوید.
یادگیری ماشینی
به بیان ساده، الگوریتم یادگیری ماشین برنامههای کامپیوتری هستند که توانایی یادگیری از دادهها یا اطلاعات را دارند. آنها اطلاعاتی را از دادههای ارائه شده به خود جمعآوری میکنند و از آن برای بهتر کردن خود در یک کار خاص، بهره میبرند.
بهعنوانمثال اگر یک الگوریتم یادگیری ماشین، بخواهد گربهای را در یک تصویر پیدا کند، ابتدا با تصاویر یک گربه به آن آموزش میدهند. به این صورت که گربه را به الگوریتم نشان میدهند و هر بار که درست حدس زد، یک پاداش دریافت میکند.
پس از اتمام این مرحله، تابع هدف معرفی میشود. تابع هدف الگوریتم را در کاری که انجام میدهد، کارآمدتر کرده و سرعت حل مشکل را بسیار سریع میکند.
در نهایت تمام این موارد باعث میشود تا الگوریتم بتواند ویژگیهای یک گربه را بهتنهایی پردازش کند.
یادگیری عمیق یا شبکه عصبی
الگوریتمهای یادگیری عمیق میتوانند کاربرد هوش مصنوعی را بسیار بهتر کنند، زیرا وظایف پیچیدهتری را نسبت به الگوریتم یادگیری ماشین انجام میدهند. زمانی که اطلاعات بیشتری به آنها داده میشود، از خودش یاد میگیرد.
بااینحال، الگوریتمهای یادگیری عمیق هنگام جمعآوری اطلاعات، از دادههای متفاوت استفاده میکنند. به زبان سادهتر، یادگیری عمیق یا شبکه عصبی، روشی در هوشمصنوعی است که به رایانهها میآموزد تا دادهها را بهگونهای شبیه به مغز انسان پردازش کند.
کاربرد NLP در هوش مصنوعی چیست؟
پردازش زبان طبیعی (NLP) ، شاخهای از هوش مصنوعی در علوم رایانه است که به رایانهها کمک میکند تا درک نوشتن و صحبتکردن انسان را پیدا کنند. البته این مسئله یک کار دشوار است، زیرا شامل دادههای بدون ساختار بسیار زیادی است.
هدف هوش مصنوعی چیست؟
هدف و کاربرد هوشمصنوعی، کمک به تواناییهای انسان در تصمیمگیریهای پیشرفته با پیامدهای گسترده است. البته این یک پاسخ فنی و تخصصی است!
از منظر فلسفی، هوشمصنوعی این پتانسیل را دارد که به انسانها کمک کند تا زندگی معنادار و عاری از سختی داشته باشند. از طرفی هم به مدیریت شبکه پیچیده افراد، دولتها، شرکتها و تمام افراد کره زمین کمک کند تا به نحوی کار کنند که برای همه بشریت مفید باشد.
در حال حاضر، هدف و کاربرد هوش مصنوعی با تمام ابزارها و تکنیکهای مختلفی که در طول ۱۰۰۰ سال گذشته اختراع کردهایم، مشترک است و آن هدف چیزی نیست جز سادهسازی تلاش انسان و کمک به ما در تصمیمگیری بهتر!
همچنین هوشمصنوعی بهعنوان اختراع نهایی بشر معرفی شده است. خلاقیتی که ابزارها و خدماتی را اختراع میکند که به طور تصاعدی نحوه زندگی ما را تغییر دهد. همه امیدوار هستند که با این تکنولوژی نزاع، نابرابری و رنج انسانی از بین برود.
البته تمام مواردی که گفته شد، برای آینده دور است و ما هنوز با چنین نتایجی فاصله بسیار زیادی داریم. در حال حاضر هوش مصنوعی بیشتر توسط شرکتها برای بهبود کارها، خودکارسازی وظایف سنگینِ منابع، پیشبینی تجاری (مثل بازار سهام) بر اساس دادههای سخت بهجای احساسات واقعی استفاده میشود.
تأثیر و کاربرد هوش مصنوعی در زندگی انسانها
در این قسمت تعدادی از کاربردهای هوش مصنوعی که احتمالاً در زندگی روزمره با آنها برخورد داشتهاید را به شما معرفی میکنیم.
استفاده از هوش مصنوعی در خریدهای اینترنتی
هوش مصنوعی در خرید آنلاین بسیار پرکاربرد است. وبسایتهای بزرگ همچون آمازون سعی میکنند تا با استفاده از این تکنولوژی، به خریدهای کاربران خود جهت داده و پیشنهاداتی را بر اساس جستجوهای قبلی آنها، ارائه دهد.
تلفنهای همراه هوشمند
امروزه تلفنهای هوشمند علاقهمندان زیادی پیدا کرده است. این تلفنها با هوشمصنوعی خود، به افراد کمک میکنند تا کارهای روزمره خود را باکیفیت و سرعت بیشتری انجام دهند. بهعنوانمثال دستیار صوتی گوشیهای اپل (سیری) میتواند به تمام دادههای موجود در فضای اینترنت دسترسی داشته باشد و به همه سؤالات شما پاسخ دهد.
مترجمهای آنلاین
نرمافزارهای مترجمی که از هوشمصنوعی بهره میبرند، این قابلیت را دارند تا کار ترجمه، تشخیص زبان بهصورت خودکار و سایر فعالیتهای مرتبط را انجام دهند. این تکنولوژی به کاربران کمک میکند تا بدون دانش زبان، از تمام متونهای خارجی استفاده کنند.
تأمین امنیت فضای مجازی و اینترنت
با آنلاین شدن اطلاعات، مشکل حفظ آنها در برابر هکرها دشوار شده است. هوش مصنوعی با شناخت الگوها کمک میکند تا حملات سایبری تشخیص داده شود و تا حد زیادی به حفظ دادههای کاربران کمک کند.
کاربرد هوش مصنوعی در کسبوکارها
هوش مصنوعی به دلیل قابلیت پردازش خود، کمک زیادی به انواع کسبوکارها میکند، امّا بیشترین خدمت آن مرتبط با مشاغلی است که نیاز به تجزیه و تحلیل اطلاعات دارند.
در ادامه به بررسی برخی از کاربردهای هوش مصنوعی در کسبوکارها میپردازیم.
شبکه درمانی و پزشکی
- سازماندهی اطلاعات: سیستمهای هوشمصنوعی کمک میکنند تا یادداشتهای پزشکی با کمترین میزان خطای انسانی دستهبندی شود و اطلاعات بیمار برای رجوع مجدد پزشکان، بهراحتی قابل خواندن باشد.
- نظارتهای تشخیصی: هوش مصنوعی کمک میکند تا بیماران در موقعیتهای غیرضروری بتوانند علائم خود را بررسی کنند. روش کار به این صورت است که بیماران با واردکردن مشخصات در سیستم تشخیصی بیمارستانها، از وضعیت خود باخبر میشوند. این کار از راه دور انجام میگیرد و باعث میشود تا حجم کار پزشکان کاهش یابد و فقط موارد ضروری را بررسی کنند.
- کمک به شناخت بیماری: هوش مصنوعی با استفاده از بینایی کامپیوتری و شبکههای عصبی کانولوشنال (convolutional neural network)،میتواند با سرعت بیشتری نسبت به رادیولوژیستها، اسکنهای MRI را بررسی کند. این مسئله کمک میکند که تومورها با خطای بسیار کمتر از حالت عادی، شناخته شوند.
- جراحیهای رباتیک: میزان خطای جراحیهای رباتیک در مقایسه با انسان، بسیار کمتر است. رباتهای جراح بر خلاف انسان میتوانند بدون خستگی، به طور مداوم عملهای جراحی را انجام دهند. تمام این موارد در نتیجه باعث میشود که بیماران، در مدتزمان کمتری بهبود یابند و نیاز به حضور آنها در بیمارستان کاهش پیدا کند.
- بررسی دائم وضعیت بدن: وضعیت سلامت افراد ممکن است متغیر باشد و یک فرد بیمار نیاز دارد تا علائم حیاتی او، بهصورت مداوم بررسی شود. هوش مصنوعی با بررسی دادههایی که از فرد دریافت میکند، توانایی تشخیص یک بیماری را حتی قبل از وقوع، دارد.
کاربرد هوش مصنوعی در مشاغل آنلاین
- فروش بیشتر: همانطور که قسمتهای قبلی مقاله هم به این موضوع اشاره کردیم، وجود هوشمصنوعی در وبسایتها و فروشگاههای آنلاین باعث میشود تا مخاطبان بتوانند محصولات مشابه بیشتری را مشاهده کنند. معمولا افراد از توصیههای هوشمصنوعی استفاده میکنند و رقم خریدشان افزایش مییابد. به همین دلیل بسیاری از صاحبان کسبوکارهایی آنلاین، علاقهمند به اجرای هوشمصنوعی در وبسایتهای خود هستند؛ زیرا این موضوع به طور قابلتوجهی باعث افزایش درآمد آنها میشود.
- چتهای هوشمند: چتهای هوشمند یک ابزار جذاب برای وبسایتها است. شما میتوانید در این رباتها، پاسخهای متفاوتی را برای سؤالات کاربران خود، تنظیم کنید و به جستجوی آنها در سایت، جهت دهید. توجه داشته باشید که تمام این مراحل یکبار تنظیم میشود و حتی در هنگام ساعتهای پرترافیک وبسایت، نیازی به حضور شما نخواهد بود.
- مدیریت و پردازش داده: هوش مصنوعی قادر است تا با بررسی دادهها، تقاضا و بسیاری از پارامترهای متفاوت، پیشبینیهایی را در خصوص اتفاقات پیشِ رو ارائه دهد. بیشترین کاربرد این موضوع در بورس و مدیریت سهام است.
- سئو یا بهینهسازی موتورهای جستجو: اکثر ما همهروزه برای دسترسی به اطلاعات مختلف از اینترنت استفاده میکنیم. اما آیا تابهحال توجه کردهاید که این فضا چگونه اطلاعاتی را به ما نشان میدهد که دقیقاً به دنبال آن هستیم؟ تجارت الکترونیک تنها با این موضوع معنا پیدا میکند که کاربران دقیقاً چیزی را بیابند که به دنبال آن هستند. گوگل یکی از قدرتمندترین هوشمصنوعی را در این زمینه دارد. این تکنولوژی، نتایج جستجو را طبق هزاران یا میلیونها پارامتر، بررسی کرده و نتایج را بهصورت بهینه شده در اختیار کاربران قرار میدهد.
استفاده از هوش مصنوعی در شرکتها:
- جایگاه سازی مناسب: هوش مصنوعی با بررسی اطلاعات، به قرارگیری کارکنان در گروههای مناسب کمک میکند و باعث میشود تا وظایف و مأموریتها، دقیقاً بر اساس ویژگی و شایستگی افراد به آنها محول شود.
- جذب کارکنان جدید: قابلیت NLP هوشمصنوعی این توانایی را دارد تا چندین هزار رزومه را در مدتزمان کوتاهی بررسی کند. این مسئله کمک میکند تا شرکتها از کارمندان جدید خود آسودهخاطر باشند؛ زیرا هوش مصنوعی، تخلف انسانی را در این فرایند از بین میبرد و باعث میشود تنها افرادی انتخاب شوند که شایستگی لازم را داشته باشند.
اهمیت و مزایای هوش مصنوعی چیست؟
هیچ شکی در این واقعیت وجود ندارد که فناوری، زندگی ما را بهتر کرده است. هوشمصنوعی از گوگل گرفته تا نقشههای مسیریابی، تلفنبانکها، پیشگیری از کلاهبرداری و همه جای دیگر، زندگی ما را فراگرفته است. در واقع مرز بسیار باریکی بین پیشرفت و تخریب وجود دارد. باید بدانیم که همیشه دو رو برای یک سکه وجود دارد و این موضوع در زمینه هوشمصنوعی هم صدق میکند.
در این قسمت با برخی از موارد آشنا میشوید که باعث اهمیت هوشمصنوعی شده است:
پیشنیازهای یادگیری هوش مصنوعی
بهعنوان یک فرد مبتدی، در این قسمت برخی از پیشنیازهای اساسی را بیان میکنیم، این موارد برای شروع به شما کمک میکند:
سؤالات متداول شما درباره هوش مصنوعی
انواع هوش مصنوعی چیست؟
- ماشینهای راکتیو
- حافظه محدود
- نظریه ذهن
- خودآگاه
- هوش عمومی مصنوعی (AGI)
- ابر هوش مصنوعی (ASI)
آیا هوش مصنوعی برای انسانها خطر دارد؟
نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد، امّا فعلاً بسیار زود است که بگوییم این اختراع خطرناک است یا خیر، چون از زمان بهوجود آمدن تا زمان حال، فواید بسیار زیادی برای بشر داشته است.
هوش مصنوعی را با مثال تعریف کنید؟
هوش مصنوعی موجودی هوشمند است که توسط انسان ساخته شده و قادر است وظایف را بهصورت هوشمندانه و بدون هیچ فرمانی انجام دهد. ما بدون اینکه متوجه باشیم، در زندگی روزمره خود از هوش مصنوعی استفاده میکنیم.
گوگل (Google)، سیری (Siri)، اسپاتیفای (Spotify)، یوتیوب (YouTube) و گوگل مپ (Maps)، همهی این برنامهها از هوش مصنوعی برای عملکرد خود استفاده میکنند.
نتیجهگیری
در این مقاله بهصورت کامل با تعریف و کاربرد هوشمصنوعی آشنا شدید. هوشمصنوعی میتواند با روشهای یادگیری ماشینی و عمیق، کمکهای فراوانی به بشر کند.
ما میتوانیم از هوشمصنوعی در تمام موارد زندگی، اعم از کاری، تفریحی، درمانی و… استفاده کنیم. به همین دلیل این اختراع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و هدف والایی دارد.
در آخر نظر شما درباره هوشمصنوعی چیست؟
به نظر شما آیا این اختراع برای بشر مفید است یا مضر؟
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.